1.Şehri düşünmek düşünce adamının temel görevlerinden biri
Yahya Kemal’in Aziz İstanbul’daki son yazısı, Şehircilik Kongresi’nde yaptığı bir konuşmadır. Şehri düşünmek, düşünce adamının temel görevlerinden biri. Şehir değişimin laboratuvardır. Eğer aydının şehir fikri yoksa, bütüncül bir fikirden beslenmiyor, değişimi algılayamıyor demektir.
Türk aydını fikirleri ve şehirleri kopyalamayı marifet biliyor.
2.Plan yanlışları
Tarihi Yarımada’nın insan ve bina yoğunluğu Osmanlı yöneticilerinin de dikkatini çeker ve bu yoğunluğu yönlendirmek için şehir planı arayışlarına girilir.
Cemal Paşa Dahiliye Vekili olunca, Suriye’nin imarı için İsviçre’den getirttiği uzman mimarı İstanbul’a davet eder. İstanbul’un planını ve şehrin gelecekteki şeklini tespit ettirmek ister.
1909 yılında, Şehremini Halil Bey zamanında, ilk defa İstanbul’un imarı için umumi planla, haritasının düzenlenmesine lüzum görülmüştür. Bu haritanın yapılması için şehrin nirengi noktalarının tespitine başlanmıştır. Çalışmanın başarı ile yürütülmesi için Paris Topografi Cemiyeti ile anlaşma yapılmış ve Liyon şehri başmimarı İstanbul’a çağrılmıştır.
Turgut Cansever dönüşüm sürecini şöyle ifadelendirir: 1938-1950 yılları arasında Fransız şehir plancısı Henri Prost, Tarihi Yarımada için tarihi şehrin yaya kullanımına dönük yol şebekesini, 20. Asır Batı Avrupa şehirlerinin kavşaklarda kesişen ve gösterişli akslardan oluşan yol şebekesine dönüştürür.